Bedrijven en beleggers in algoritmisch kat-en-muisspel verwikkeld

Beurshandelaars en grote Amerikaanse bedrijven zijn in een strijd om taal verwikkeld. Handelaars zetten kunstmatige intelligentie (AI) in om jaarverslagen en financiële documenten te analyseren en zo te beoordelen of het goed of slecht gaat met een bedrijf. Die bedrijven proberen nu te achterhalen welke woorden ze niet of juist wel moeten gebruiken in hun documenten, om ervoor te zorgen dat de AI geen negatief label aan ze plakt. Dat schrijft zakenblog Quartz op basis van nieuw wetenschappelijk onderzoek.

Voor het onderzoek zijn bijna 360.000 financiële documenten geanalyseerd die Amerikaanse bedrijven bij beurstoezichthouder SEC moeten deponeren. Zo wordt het woord "restatement", dat wijst op een herziening van iets dat in een eerder document werd vermeld, met klem vermeden omdat de AI dat als een negatief teken voor de toekomst van het bedrijf ziet. "Zakelijke rapportages zijn totaal veranderd door de manier waarop computers ze lezen", zegt Baozhang Yang, een van de auteurs van het onderzoek tegen Quartz.

Grote beurshandelaars maken vaker gebruik van technologie om beslissingen te nemen. Zo wordt op satellietbeelden het aantal auto’s op parkeerterreinen geteld als graadmeter voor economische activiteit. Ook worden infraroodcamera’s gebruikt om te kijken hoe druk het is in een fabriek en dus hoeveel bestellingen er worden gedaan.

Kat-en-muisspel

De taalalgoritmes helpen menselijke analisten om snel een idee te krijgen van het sentiment dat uit een bepaald rapport blijkt. Dat helpt ze in hun werk omdat de rapportages vaak vele tientallen of honderden pagina’s lang zijn. Als onderdeel van het kat-en-muisspel tussen bedrijven en beleggers zijn er nu bedrijven die zelf algoritmes inzetten om ‘negatieve’ woorden te vervangen door termen die hetzelfde betekenen, maar nog niet door de robots als negatief gezien worden.

Uiteindelijk zal de strijd in een gelijkspel eindigen, denken analisten. Er zijn immers maar zoveel synoniemen voor termen te bedenken, en op termijn kennen de algoritmes die allemaal. Tegelijkertijd zal elke beurshandelaar tegen die tijd AI-analisten inzetten, waardoor het onderlinge voordeel verdwijnt.