AI bedenkt ‘het meest eerlijke belastingstelsel’ ter wereld

Een door Salesforce ontwikkelde kunstmatige intelligentie heeft het meest eerlijke belastingstelsel mogelijk bedacht. Dat schrijft de Volkskrant. Het stelsel laat de welvaart harder groeien en maakt tegelijkertijd de welvaartskloof kleiner dan welk ander belastingmodel ook.

Het algoritme berekent niet alleen wat de invloed van een bepaalde overheidsmaatregel is, maar ook op wat voor onverwachte manier burgers erop kunnen reageren. In het computermodel verzamelen vier kunstmatig intelligente ‘arbeiders’ hout en stenen om aan elkaar te verkopen of om huizen mee te bouwen. Voor dat werk krijgen ze geld, en daar betalen ze weer belasting over. De arbeiders proberen continu zo min mogelijk belasting te betalen, maar omdat de overheid ook een AI is, speelt de gesimuleerde belastingdienst op de fiscale sluiproutes van de arbeiders in. Daardoor ontstaat een steeds effectiever belastingbeleid.

Uiteindelijk ontwikkelde de AI Economist, zoals het project heet, een belastingmodel dat zeer ongebruikelijk is. Zoals in de echte wereld betalen de hoogste inkomens een hoger belastingtarief dan de middeninkomens, maar opmerkelijk genoeg betalen de middeninkomens een lager tarief dan de laagste inkomens. Toch zorgde het belastingstelsel voor een enorme productiviteit - bijna twee keer beter dan het huidige Amerikaanse stelsel - en werd de ongelijkheid met 47 procent verkleind. Dat maakt het een van de meest egalitaire belastingmodellen ter wereld.

Openbare software

Het project wordt geleid door de Nederlandse Stephan Zheng. Hij en zijn collega’s wilden iets doen tegen de almaar groeiende inkomenskloof in de Verenigde Staten. Ze hebben ervoor gekozen hun software openbaar te maken en er geen intellectueel eigendom op aan te vragen. "Belastingen zijn een sociaal-economisch probleem, en sociaal-economisch beleid is uiteindelijk van iedereen", zegt Zheng tegen de Volkskrant.

Volgens Zheng is het niet de bedoeling om mensen buitenspel te zetten met AI Economist. "Burgers moeten altijd het laatste woord hebben. De AI Economist vormt slechts een middel om aanbevelingen te doen, maar het is altijd aan mensen om doelen en voorwaarden te stellen."