Smart City Eindhoven: lastig partijen op één lijn te brengen

De bescherming van publieke waarden staat bij smart city-projecten in Eindhoven goed op de radar bij betrokken partijen. Dat concludeert het Rathenau Instituut na een onderzoek naar vier projecten in de stad. Wel blijft het moeilijk om goed werkende verdienmodellen te realiseren.

Het Rathenau Instituut heeft projecten in Eindhoven onderzocht omdat die stad voorloopt op het gebied van smart city. Zo is er een uitgaansstraat met sensoren voor het vergroten van de veiligheid en leefbaarheid, is er een netwerk van lantaarnpalen die van alles in de buurt meten en regelen, wordt data verzameld over het welzijn van jongeren om ze sneller te helpen en is er een webplatform dat bewoners en bouwbedrijven helpt bij het verduurzamen van woningen.

Overheden, onderzoeksinstellingen, bedrijven en burgers doen volgens het instituut in alle projecten hun best om te innoveren zonder publieke waarden als privacy en autonomie uit het oog te verliezen. Het blijkt echter wel makkelijk om iedereen daarbij op één lijn te houden. Zo wordt er een principe van open data gehanteerd, wat voor bedrijven juist weer remmend kan werken. Wanneer zij investeren in de dataverzameling, zijn ze hun competitieve voordeel alsnog kwijt als ze die gegevens vervolgens alsnog met iedereen moeten delen. Daarom zou er geïnvesteerd moeten worden in nieuwe verdienmodellen die aansluiten bij de digitale praktijk.

Ethische commissies

Ook zouden er nog vragen zijn bij de juridische kaders rondom beïnvloeding en 'nudging'. Daarom vindt het instituut het belangrijk dat gemeenten en de Rijksoverheid kwesties in het vizier houden die niet direct onder de privacywetgeving vallen. Het zou nuttig kunnen zijn om ethische commissies op te richten waarin burgers en experts meedenken over gewenste toepassingen.

Onlangs concludeerden de 40 grootste gemeenten van het land (G40) nog dat er meer samenwerking nodig is op het gebied van smart city. Vaak zouden verschillende steden gelijktijdig bezig zijn het wiel uit te vinden, terwijl kennisuitwisseling dat zou kunnen voorkomen.